Bệnh Trào Ngược Dạ Dày Thực Quản

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản, hay còn được biết đến với tên gọi trào ngược axit dạ dày, là một tình trạng mà dịch dạ dày thường xuyên hoặc đôi khi trào ngược lên thực quản. Đặc điểm kích thích của các chất trong dạ dày, như axit hydrochloric (HCl), pepsin, và dịch mật, có thể tạo nên những triệu chứng và biến chứng đau đớn, gây khó chịu không ngừng:

Một số triệu chứng bao gồm cảm giác chua của axit ở phía sau miệng, ợ nóng, hơi thở có mùi hôi, đau ngực, nôn mửa, khó thở, và thậm chí là tổn thương răng.
Một số biến chứng nghiêm trọng bao gồm viêm thực quản, chãn thực quản và bệnh thực quản Barrett, một tình trạng có liên quan đến biến đổi di truyền của tế bào niêm mạc thực quản.

Ngoài ra, nhiều yếu tố nguy cơ cũng có thể đóng góp vào sự phát triển của bệnh, bao gồm béo phì, thai nghén, hút thuốc lá, thói quen giải lao gián đoạn, và sử dụng một số loại thuốc nhất định.

Nguyên Nhân

1. Bệnh Trào Ngược Dạ Dày Thực Quản và Stress: Theo nghiên cứu, stress được xem là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Stress không chỉ gây tác động đến thể chất mà còn ảnh hưởng đến tâm lý, tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển của bệnh. Áp lực và yếu tố stress có thể dập tắt các phản ứng tự nhiên bảo vệ của dạ dày, tăng sản xuất acid HCl và pepsin, gây tổn thương niêm mạc thực quản và làm yếu cơ thắt thực quản.

2. Chế Độ Ăn Uống Và Sinh Hoạt Không Lành Mạnh: Chế độ ăn uống đóng một vai trò quan trọng trong sự xuất hiện của bệnh. Ăn quá no vào buổi tối, tiêu thụ thực phẩm có tính acid khi đói, và sử dụng các thực phẩm nhanh có thể làm tổn thương niêm mạc dạ dày và thúc đẩy trào ngược. Ăn vào buổi tối thường xuyên cũng tăng cường áp lực lên cơ thắt thực quản, tăng khả năng trào ngược.

3. Viêm Loét Dạ Dày và Tá Tràng Sâu: Bệnh trào ngược cũng thường xuất hiện khi người bệnh mắc các vấn đề khác như viêm loét dạ dày hoặc tá tràng sâu. Các tình trạng này tăng sản xuất axit và tạo áp lực lớn lên cơ thắt thực quản, tạo điều kiện thuận lợi cho sự trào ngược.

Bằng cách nhìn sâu vào những nguyên nhân này, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về cách những thay đổi trong lối sống và thói quen ăn uống có thể giúp kiểm soát và giảm nguy cơ phát triển bệnh trào ngược dạ dày thực quản.
4. Một vài Yếu Tố Khác: Bẩm Sinh, Tai Nạn…

Xem thêm Ngộ độc axit là gì?

Bên cạnh những nguyên nhân phổ biến, bệnh trào ngược dạ dày thực quản còn liên quan đến một số yếu tố khác, mà trong một số trường hợp, bệnh nhân khó có thể tránh khỏi.

5. Yếu Tố Bẩm Sinh:

Chức Năng Cơ Thắt Thực Quản Dưới Kém: Một chức năng cơ thắt thực quản dưới không hoạt động đúng cách có thể làm tăng khả năng trào ngược. Các tình trạng như sa dạ dày, thoát vị cơ hoành, tai nạn… đều có thể gây ra bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Đối với trẻ nhỏ, trào ngược dạ dày thực quản là điều bình thường, nhưng triệu chứng như buồn nôn thường giảm dần khi trẻ lớn lên và hoàn toàn biến mất khi trưởng thành.

6. Yếu Tố Béo Phì:

Áp Lực Do Trọng Lượng Cơ Thể: Béo phì có thể góp phần vào việc phát triển bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Trọng lượng cơ thể lớn tạo áp lực lên dạ dày và cơ thắt thực quản dưới, làm cho chức năng cơ thắt thực quản yếu đi và tăng nguy cơ trào ngược các chất dịch dạ dày.

7. Một Số Yếu Tố Làm Nặng Thêm Bệnh:

Thức Ăn và Đồ Uống:

Các loại thực phẩm như đồ ăn nhiều dầu mỡ, gia vị, sô cô la, caffein, hành, sốt cà chua, nước ngọt có ga và bạc hà.
Rượu.
Ăn quá nhiều.
Nằm xuống ngay sau khi ăn.

Thuốc và Chất Kích Thích:

Một số loại thuốc nhất định như thuốc an thần, thuốc ngủ.
Hút thuốc lá.

Triệu chứng

Các Triệu Chứng Bệnh Trào Ngược Dạ Dày Thực Quản: Khi bệnh trào ngược dạ dày thực quản trở nên nặng nề, các triệu chứng có thể trở nên rõ ràng:

Đau Ngực:
- Đau hoặc tức lồng ngực thường là kết quả của axit dạ dày trào ngược vào thực quản. Cơn đau này có thể kéo dài và trở nên mạnh mẽ, thậm chí dễ bị nhầm lẫn với đau tim.
Ợ Nóng:
- Cảm giác nóng rát lan từ thượng vị lên dọc sau xương ức, có thể lan đến vùng hạ họng hoặc mang tai. Thường xuất hiện sau bữa ăn và khi cơ thể cúi gập về phía trước.
Vị Đắng Miệng:
- Axit dạ dày trào ngược lên tới cuống họng, tạo ra vị đắng trong miệng, có thể gây ngạt, đặc biệt là vào buổi tối.
Buồn Nôn, Nôn:
- Sự ựa ngược dịch đọng trong thực quản gần phần nghẽn tắc, thường xảy ra do thay đổi tư thế hoặc cố gắng mạnh.

Lưu ý: Trong trường hợp các triệu chứng xuất hiện liên tục và kéo dài, việc tìm kiếm sự tư vấn của bác sĩ là quan trọng để đặt ra kế hoạch điều trị phù hợp và tránh nguy cơ biến chứng.

Xem thêm Bệnh Rối Loạn Tiêu Hóa

. Các Triệu Chứng Không Điển Hình

Các triệu chứng không điển hình của bệnh trào ngược dạ dày thực quản thường dễ gây nhầm lẫn trong quá trình chẩn đoán với các bệnh khác, đặc biệt là:

Đau ngực.
Cảm giác cục nghẹn.
Ứa nước bọt trong họng.
Ho mạn tính.
Hen suyễn.
Khàn giọng.
Viêm xoang.
Viêm hầu họng.
Đắng miệng và đau họng.
Hôi miệng.
Nấc cục.
Ói.

Cách Điều Trị – Phòng Ngừa Bệnh Trào Ngược Dạ Dày Thực Quản

Để điều trị và ngăn ngừa bệnh trào ngược dạ dày thực quản hiệu quả, việc chủ động thay đổi thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống hàng ngày là quan trọng. Dưới đây là 10 lời khuyên của các chuyên gia có thể giúp giảm thiểu và ngăn ngừa triệu chứng trào ngược:

Giảm Cân:

Mối quan hệ giữa béo phì và trào ngược dạ dày thực quản là rất rõ ràng. Giảm cân có thể giảm áp lực lên dạ dày, làm giảm khả năng trào ngược.

Tránh Thực Phẩm Gây Trào Ngược:

Thực phẩm giàu chất béo.
Thực phẩm cay.
Thực phẩm có tính axit như cà chua và cam quýt.
Các loại thực phẩm và đồ uống chứa caffeine.
Sô cô la.
Hành.

Ăn Bữa Ăn Nhỏ:

Chia thành nhiều bữa ăn nhỏ giúp giảm áp lực lên dạ dày, tăng khả năng tiêu hóa và giảm tồn đọng thức ăn.

Không Nằm Ngay Sau Khi Ăn:

Đợi 3 – 4 giờ trước khi nằm xuống giúp ngăn chặn trào ngược dạ dày.

Nâng Đầu Giường Khi Ngủ:

Nâng đầu giường khoảng 15 – 20 cm có thể giảm áp lực và ngăn ngừa axit dạ dày trào ngược vào thực quản, đặc biệt là vào ban đêm.

Hạn Chế Sử Dụng Thuốc Gây Ảnh Hưởng Đến Hệ Tiêu Hóa:

Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs).
Thuốc điều trị huyết áp cao.
Thuốc điều trị hen suyễn.
Thuốc kháng cholinergic và một số loại thuốc khác.

Loại Bỏ Thuốc Lá, Rượu Bia, Cà Phê và Caffeine:

Các chất này có thể làm giãn cơ thắt thực quản dưới và ảnh hưởng đến nước bọt, tăng cường trào ngược axit.

Tinh Thần Ổn Định, Lạc Quan:

Lối sống lành mạnh, tinh thần lạc quan giúp giảm áp lực và stress, từ đó giảm khả năng trào ngược.

Tránh Mặc Quần Áo Chật Chội:

Quần áo chật có thể ảnh hưởng đến sự co bóp và áp lực lên dạ dày.

Chế Độ Ăn Không Có Gluten:

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng gluten trong một số loại ngũ cốc có thể tăng nguy cơ trào ngược axit. Loại bỏ gluten khỏi chế độ ăn uống có thể giúp giảm triệu chứng.

Phương Pháp Bổ Sung: