Bệnh Loét Tiêu Hóa là gì?
Bệnh loét tiêu hóa là một tình trạng mà một lỗ hình thành trên lớp niêm mạc bên trong dạ dày, tá tràng hoặc thực quản. Đây là một dạng viêm nhiễm ở đường tiêu hóa trên (upper gastrointestinal tract). Có hai loại loét phổ biến là loét tá tràng (duodenal ulcer) và loét dạ dày (gastric ulcer), phụ thuộc vào vị trí của chúng trong hệ tiêu hóa.
Nguyên Nhân
Nguyên nhân chính của bệnh loét tiêu hóa là nhiễm khuẩn Helicobacter pylori, một loại vi khuẩn thường gặp và gây bệnh cho hơn 1 tỷ người trên thế giới. Trước đây, nhiều người tin rằng việc acid dạ dày tiết ra quá mức là nguyên nhân chính, nhưng các nghiên cứu mới cho thấy rằng vi khuẩn H. pylori đóng vai trò quan trọng trong sự hình thành loét.
Ngoài ra, sử dụng thường xuyên các loại thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) như aspirin cũng là một nguyên nhân quan trọng gây loét tiêu hóa. NSAID ức chế prostaglandin trong dạ dày, chất quan trọng giúp niêm mạc ruột chống lại sự làm mòn của acid. Hút thuốc cũng là một nguyên nhân quan trọng, không chỉ gây loét mà còn làm gia tăng nguy cơ các biến chứng nặng.
Việc điều trị bệnh loét tiêu hóa thường bao gồm loại bỏ vi khuẩn H. pylori bằng kháng sinh, giảm tiết acid của dạ dày, và tránh sử dụng NSAID. Hút thuốc cũng cần được ngưng để giảm nguy cơ tái phát loét và biến chứng.
Các Triệu Chứng
Triệu chứng của bệnh loét tiêu hóa rất đa dạng và có thể biến đổi theo từng trường hợp. Một số người chỉ trải qua cảm giác hơi khó tiêu và không thoải mái sau khi ăn, trong khi những triệu chứng khác có thể bao gồm:
- Rát bỏng và đau vùng thượng vị: Nhiều người cảm thấy rát bỏng hoặc đau vùng thượng vị 1 đến 3 giờ sau khi ăn và lúc nửa đêm. Đau thường giảm khi ăn hoặc sử dụng thuốc trung hòa acid.
- Cơn đau không phụ thuộc vào trầm trọng của loét: Cơn đau có thể không phụ thuộc vào mức độ hay sự hiện diện của các ổ loét. Một số bệnh nhân vẫn cảm thấy đau kéo dài ngay cả sau khi đã được điều trị khỏi hoàn toàn.
- Không có triệu chứng: Có những người không trải qua bất kỳ triệu chứng nào, nhưng vẫn có thể gặp vấn đề nghiêm trọng do các ổ loét, chẳng hạn như vết loét co kéo có thể dẫn đến tắc nghẽn.
Triệu chứng nặng của loét tiêu hóa bao gồm nôn máu, nôn thức ăn từ những ngày trước, cảm giác lạnh run, yếu bất thường, máu trong phân, buồn nôn liên tục, đau dữ dội, đau thượng vị đột ngột, giảm cân liên tục.
Chuẩn Đoán và Điều Trị Bệnh Loét Tiêu Hóa
Chuẩn Đoán:
- Chụp X-quang cản quang đường tiêu hóa: Phương pháp này sử dụng barium để tạo ra hình ảnh của đường tiêu hóa. Tuy nhiên, nó không luôn chính xác và có thể bỏ sót 20% trường hợp.
- Nội soi đường tiêu hóa: Phương pháp chính xác hơn, nhưng đòi hỏi sự chịu đựng của bệnh nhân khi thực hiện. Nội soi không chỉ giúp chẩn đoán mà còn lấy mẫu mô để kiểm tra vi khuẩn H. pylori hoặc loại trừ ung thư.
Điều Trị:
- Tiêu trừ vi khuẩn H. pylori: Bước quan trọng nhất để điều trị loét là loại bỏ vi khuẩn H. pylori bằng kháng sinh.
- Giảm lượng acid dạ dày và trung hòa acid: Sử dụng thuốc chẹn thụ thể H2, thuốc ức chế bơm proton, và thuốc trung hòa acid.
- Bảo vệ tổn thương: Các thuốc bao gồm sucralfate giúp bảo vệ ổ loét khỏi acid.
Phòng Chống:
- Ngừng hút thuốc và rượu: Hút thuốc và uống rượu có thể làm tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa.
- Tránh thuốc kháng viêm và thực phẩm kích thích: Loại bỏ aspirin, ibuprofen, thức ăn cay, chua, và các loại thực phẩm kích thích.
- Chế độ dinh dưỡng: Ăn nhỏ giọt, thường xuyên, tránh thức ăn nóng hoặc lạnh, và giữ cân nặng ổn định.
- Tránh căng thẳng: Thực hiện biện pháp giảm căng thẳng để không ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.
Bài viết trên nhằm cung cấp thông tin chi tiết về triệu chứng, chuẩn đoán và điều trị bệnh loét tiêu hóa, cũng như những biện pháp phòng ngừa quan trọng. Hy vọng giúp độc giả hiểu rõ hơn về bệnh lý này và có những quyết định sáng tạo cho sức khỏe của mình.