Bệnh Alzheimer là gì?
Bệnh Alzheimer, một tình trạng gây suy giảm trí tuệ và mất trí nhớ, đặc biệt gây ảnh hưởng nghiêm trọng đối với người già, được xem là một nguy cơ từ quá trình lão hóa. Khoảng 80% người già mắc các vấn đề về trí tuệ đều gặp phải căn bệnh này, thường xuất hiện ở độ tuổi từ 50-80. Bệnh biểu hiện qua suy giảm các khả năng trí tuệ, làm ảnh hưởng đến lao động và giao tiếp xã hội, bao gồm giảm trí nhớ, rối loạn ngôn ngữ, mất khả năng thực hiện các động tác và sự mất khả năng nhận biết.
Nguyên nhân của bệnh Alzheimer được cho là liên quan đến sự xuất hiện của các mảng protein amyloid beta (AB), làm tổn thương vỏ não. Nghiên cứu mới đã ước lượng số lượng bệnh nhân Alzheimer là 16 triệu ở Mỹ và 1,5 triệu ở Nhật Bản, với khu vực châu Á – Thái Bình Dương đóng góp khoảng 4,3 triệu ca mất trí mới mỗi năm.
Một nghiên cứu mới đã công bố cơ chế phân tử giải thích vì sao bệnh Alzheimer thường xuất hiện ở những người ở độ tuổi từ 50-80, liên quan đến quá trình lão hóa và các protein độc hại trong mảng AB. Các yếu tố chủ yếu liên quan đến sự điều hòa quá trình lão hóa là HSF-1 và DAF-16, hai protein chơi vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự hình thành mảng AB.
Nhằm kiểm tra mối liên quan giữa quá trình lão hóa và Alzheimer, nghiên cứu đã tìm hiểu về tác động của kéo dài tuổi thọ hoặc giảm quá trình lão hóa trên giun C.elegans. Kết quả cho thấy sự kéo dài tuổi thọ có thể giảm độc tính của mảng AB. Bằng cách phá hủy quá trình chuyển hóa tín hiệu insulin, có thể kiểm soát quá trình lão hóa, và sự giảm độc tính của mảng AB có thể là do hoạt động của protein DAF-16 và HSF-1.
Cơ chế này đưa ra một mô hình trong đó quá trình lão hóa và bệnh Alzheimer có mối liên quan. Khi xuất hiện mảng AB, hoạt động của HSF-1 đóng vai trò trong việc chống lại sự hình thành của chúng. Đồng thời, hoạt động của DAF-16 có thể liên quan đến quá trình thay thế và kiểm soát sự hình thành của mảng AB ít độc tính. Điều này chỉ ra rằng cả hai quá trình này, được kiểm soát bởi tín hiệu insulin và liên quan đến lão hóa, có thể đồng thời ảnh hưởng đến Alzheimer.
Điều này làm nổi bật rằng quá trình chuyển hóa tín hiệu insulin, liên quan đến quá trình lão hóa, có thể chứa đựng chìa khóa cho việc hiểu và điều trị các bệnh suy thoái chức năng thần kinh khởi phát muộn như Alzheimer và Huntington, mà hiện nay chưa có thuốc điều trị hiệu quả.