Trong thế giới thực vật phong phú của Việt Nam, có một cây thảo dược đáng được quan tâm đặc biệt – đó chính là cây Chòi Mồi, hay còn được gọi là cây Cơm Nguội. Với những công dụng chữa bệnh đa dạng và hiệu quả, cây Chòi Mồi đang dần được khám phá là một trong những kho báu quý giá của thiên nhiên, ẩn chứa nhiều công dụng chữa lành cho con người.
Bài viết này của Doctors 24h sẽ đưa bạn đi sâu vào tìm hiểu về nguồn gốc, đặc tính cũng như các công dụng tuyệt vời của cây Chòi Mồi – một loại thảo dược đáng được khai thác và ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực y học cổ truyền và chăm sóc sức khỏe tự nhiên.
Giới thiệu về cây chòi mồi
Cây chòi mồi, còn được gọi với nhiều tên khác như cây cơm nguội, chòi mòi hay chùm mồi, là một loài cây thảo dược quý hiếm mọc hoang dại ở các vùng rừng núi của Việt Nam. Loài cây này có nguồn gốc từ họ Cúc (Asteraceae) và được xếp vào chi Cúc (Artemisia), là họ thực vật lớn thứ 2 trên thế giới với hàng nghìn loài khác nhau.
Cây chòi mồi thường mọc hoang dại ở những vùng rừng núi cao, ẩm ướt như miền Bắc và Tây Bắc Việt Nam. Đây là một loài cây thảo, có thân thường thẳng đứng, cao khoảng 30-80cm. Lá cây mọc xung quanh thân, có dạng lá kép, phiến lá mềm mại, màu xanh nhạt. Vào mùa hè, cây sẽ ra hoa thành chùm, có màu vàng hoặc trắng tinh khôi.
Trái chòi mồi (hay còn gọi là quả chòi mồi) có hình dáng tương tự như những chùm hoa, mọc thành chùm ở ngọn cây. Khi chín, các quả chòi mồi mang màu nâu hoặc vàng nhạt, to bằng hạt đậu, rất dễ nhận biết. Cây chòi mồi rừng thường mọc hoang dại, trong khi đó cây chồi mồi là loại được trồng và chăm sóc, thường có kích thước nhỏ hơn.
Thành phần và công dụng của cây chòi mồi
Cây chòi mồi chứa nhiều thành phần dinh dưỡng và dược chất quý, nhờ đó mà nó mang lại những công dụng tuyệt vời trong việc chữa trị và bảo vệ sức khỏe. Trong thành phần của cây, đáng chú ý nhất là hàm lượng cao các vitamin như A, C, E cùng nhiều khoáng chất thiết yếu như sắt, canxi, kẽm… Ngoài ra, cây chòi mồi còn chứa các hợp chất có hoạt tính sinh học mạnh như flavonoid, saponin, tannin…
Những thành phần dinh dưỡng và dược chất trên giúp cây chòi mồi phát huy nhiều công dụng tuyệt vời:
- Tác dụng chống viêm, giảm đau: Các hợp chất flavonoid, saponin và tannin trong cây chòi mồi có khả năng ức chế sự viêm nhiễm, giảm đau hiệu quả.
- Điều trị bệnh về đường tiêu hóa: Cây chòi mồi có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày, chống viêm loét dạ dày – tá tràng, cải thiện tiêu hóa.
- Bảo vệ tim mạch: Hàm lượng vitamin C, E và các chất chống oxy hóa trong cây chòi mồi giúp ngăn ngừa xơ vữa động mạch, ổn định huyết áp.
- Tăng cường sức đề kháng: Các vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa trong cây chòi mồi có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
Với những tác dụng chữa bệnh đa dạng và hiệu quả như vậy, cây chòi mồi xứng đáng được coi là một kho báu thiên nhiên đáng được khai thác và ứng dụng rộng rãi hơn nữa trong lĩnh vực y học cổ truyền và chăm sóc sức khỏe tự nhiên.
Cách sử dụng cây chòi mồi làm thuốc
Mỗi bộ phận của cây chòi mồi như lá, thân, rễ và cả quả đều có thể được sử dụng làm thuốc, mang lại các tác dụng chữa bệnh khác nhau. Các dạng thuốc từ cây chòi mồi cũng rất đa dạng, bao gồm trà, thực phẩm chức năng, cao chiết, tinh dầu, thuốc mỡ và cả các phương pháp tắm thuốc, ngâm chân…
Để sử dụng cây chòi mồi làm thuốc, người dùng có thể dùng lá non, thân và rễ cây tươi hoặc phơi khô. Quả chòi mồi khi chín cũng là một bộ phận rất quý, có thể dùng làm các dạng trà hay thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Các bài thuốc từ cây chòi mồi có thể uống trực tiếp dưới dạng trà, hoặc dùng dưới dạng cao chiết, tinh dầu để bôi hoặc ngâm chân.
Liều dùng của các bài thuốc từ cây chòi mồi thường được khuyến cáo khoảng 6-9g/lần, chia làm 2-3 lần trong ngày. Tuy nhiên, tùy từng thể trạng và mục đích sử dụng mà liều lượng có thể được điều chỉnh cho phù hợp. Ngoài ra, cần lưu ý không nên sử dụng quá nhiều trong thời gian dài, đặc biệt là đối với phụ nữ có thai và người mắc các bệnh mãn tính.
Kết luận
Cây chòi mồi, hay còn gọi là cây cơm nguội, là một loài thảo dược quý hiếm với nguồn gốc từ họ Cúc. Loài cây này chứa nhiều thành phần dinh dưỡng và dược chất có giá trị, như vitamin, khoáng chất và các hợp chất sinh học mạnh như flavonoid, saponin, tannin…
Nhờ những thành phần quý giá này, cây chòi mồi đã được chứng minh có nhiều công dụng tuyệt vời trong việc chữa trị và bảo vệ sức khỏe, bao gồm tác dụng chống viêm, giảm đau, điều trị các bệnh về đường tiêu hóa, tim mạch và tăng cường sức đề kháng.
Mỗi bộ phận của cây chòi mồi như lá, thân, rễ và quả đều có thể được sử dụng làm thuốc dưới nhiều dạng khác nhau như trà, cao chiết, tinh dầu, thuốc mỡ… Liều lượng sử dụng cần được điều chỉnh phù hợp với từng đối tượng và mục đích sử dụng.
Với những tác dụng chữa bệnh tuyệt vời, cây chòi mồi xứng đáng được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi hơn nữa trong lĩnh vực y học cổ truyền và chăm sóc sức khỏe tự nhiên tại Việt Nam.